ابن خلدون و فلسفه تاریخ و اجتماع

Authors

محمدعلی شیخ

داﻧﺸﮕﺎه ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ

abstract

ابن خلدون یکی از بنیانگذاران فلسفه تاریخ و علوم اجتماعی است و اثر مهم وی نیز که به مقدمه ابن خلدون شهرت یافته، موضوع در این دو دانش است. اهمیت ابن خلدون در این است که بسیاری از مفاهیم به کار رفته در فلسفه تاریخ و جامعه شناسی نوین متأثر از اصطلاح ها و واژه هایی است که توسط او ابداع شده است. او بر خلاف مورخان پیشین که حوادث تاریخی را مستقل از پدیده های اجتماعی بررسی می کردند، بر آن است که حوادث تاریخی معلول پدیده های اجتماعی هستند و جوامع بشری را مشمول نظام علّی و معلولی می داند و معتقد است علت های اجتماعی از ذات جامعه نشأت می گیرند و از این نظر در تحلیل و تبیین حوادث تاریخی از اصل علّیت مدد می گیرد یعنی او به جای اینکه بررسی کند چه چیز اتفاق افتاد است در پی آن است که بداند و بررسی کند چرا اتفاق افتاد است؟ در این مقاله تلاش شده تا حدودی دیدگاه های این فیلسوف و مورخ مبتکر مسلمان را در باب فلسفه تاریخ و علم الاجتماع بررسی و معرفی کنیم.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

ابن خلدون و فلسفه تاریخ

full text

فلسفه در نظر ابن خلدون

درباره ابن خلدون ‘ مستشرقان ‘ عربها و ایرانیان بسیار گفته و نوشته اند و چنانکه مشهور است ‘ به استناد آراء و اقوال او در((مقدمه )) ‘ گاهی وی را پیشرو و پیشاهنگ در فلسفه تاریخ و جامعه شناسی خوانده اند ‘ اما پیش از التفات به برخی شباهت ها یا اشتراک نظرها و تواردها میان او و فلاسفه تاریخ و جامعه شناسان ‘ لازم است به مبادی و اصول اندیشه های او توجه و به مقدماتی رسیدگی کنیم که با آن اصول ومقدمات امکا...

full text

نگرشى به مؤلفه هاى فلسفه تاریخ ابن خلدون و نسبت سنجى آن با عقلانیت جدید

در این نوشته تلاش بر آن است تا به برخى از مؤلفه هاى فلسفه ى تاریخ در اندیشه ى ابن خلدون و اساس کار وى، یعنى تغییر روش «نقّالى تاریخى» به «نقّادى تاریخى»، پرداخته شود. از آن جا که این تکاپو بدون خردورزى چندان معنا ندارد، سعى بر آن است تا زوایاى پیدا و پنهان کتاب مقدمه از نظرگاه خردگرایى مورد پژوهش قرار گیرد. پس از تبیین مفاهیم نوشته، با توجه به آن که کلیدواژه ى عقلانیت، در گذر زمان، دگرگونى هایى ا...

full text

ارزش و عینیت در فلسفه تاریخ ابن خلدون

تحقیق حاضر به دنبال پاسخگویی به این سوال اصلی و اساسی که ارزش و عینیت در فلسفه‎ی تاریخ ابن خلدون چه جایگاهی دارد در چهار فصل تنظیم گردیده است. بنابر فرضیه تحقیق متدولوژی تاریخنگاری ابن خلدون بر عینیت فارغ از ارزش استوار گردیده است. در فصل اول با بررسی دو دیدگاه عمده‎ی فلسفه‎ی تاریخ، یعنی فلسفه‎ی جوهری یا نظری تاریخ و فلسفه‎ی تحلیلی یا انتقادی تاریخ، به توضیح هر دو دیدگاه پرداخته شده است.از آنجا...

15 صفحه اول

ابن خلدون، مقدمه، تاریخ

یکی از موضوعات بحث برانگیز و قابل تأمل در حوزۀ علوم، بالاخص علوم انسانی و از جمله تاریخ، مبحث فلسفۀ علم است. صاحبنظران و متفکران بسیاری در این عرصه گام نهادهاند. ابن خلدون نیز یکی از آنهاست. او با مباحث ارزندهای که در باب فلسفۀ علم ارائه کرده، توجه شمار زیادی از پژوهشگران را به خویش جلب نموده است. نویسنده، در این نوشتار به معرفی شخصیت و آثار ابن خلدون، خصوصاً مقدمه که مهمترین کتاب در باب ان...

full text

فلسفه در نظر ابن خلدون

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}

Journal title:

آینه معرفت

جلد ۹، شماره ۱۸، صفحات ۰-۰

Keywords

فلسفه تاریخ جامعه شناسی عصبیت شهرنشینی دولت علیت.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com